DİŞETİ
Dişlerimizin çenede bağlı olduğu dişeti ve çene kemiği çeşitli nedenlerle çekilerek ve eriyerek dişleri kök ucundan tutmaya başlar, böylelikle de dişlerin sallanmasına ve kaybına neden olabilir.
DİŞETİ SAĞLIĞI
Sağlıklı dişeti; Gül pembesi rengindedir, sert ve pürüzlüdür, kanamaz.
Hastalıklı dişeti; Kırmızıdır, yumuşaktır, parlaktır, kanamalıdır.
Hastalıklı Dişeti
Dişetinin Hastalanmasına Etken Olan Nedenler:
Ağızda biriken ve uzaklaştırılamayan yiyeceklerin oluşturduğu diştaşları başlıca nedenlerdendir.
Kalıtımın da etkisi vardır. Anne-babada dişler sallantı nedeniyle kaybedilmişse çocuklarında da bu hastalığın görülme sıklığı artar.
Şeker hastalığı gibi bazı hastalıklar da nedenler arasındadır.
Diştaşı; Sadece ve sadece yiyeceklerin ağızda kalmasıyla ve tükrükteki bazı minerallerle birleşmesi sonucu oluşur. Vücudun yaptığı bir oluşum değildir. Yani idealde hiç yemek yenmezse veya her yiyecekten sonra dişlerin üzerinden tamamen uzaklaştırılırsa hiç diştaşı oluşmaz.
Diştaşı
Bazı kişilerde hep dişlerini fırçaladığı halde hemen diştaşı oluşur. Bazı kişilerde ise hiç fırçalamadığı halde çok az diştaşı oluşur. Bunun nedeni tükrüğün akıcılığının ve içerdiği bazı minerallerin miktarının kişiden kişiye değişmesidir. Diştaşlarının hacim olarak milimetreküpünde milyonlarca tip mikrop bulunur, bunlar dişetinde iltihap ve kanamalara, dişetinin çekilmesine, daha da önemlisi altındaki dişi tutan diş kemiğinin erimesine, sonucunda da dişlerin sallanıp düşmesine yol açar.
Dişeti çekilmesi, kemiğin erimesi
Bazı dişeti çekilmeleri fizyolojik yani normaldir, alttaki kemikte erime yoktur, bazılarına ise yanlış fırçalama (yan fırçalama gibi) neden olabilir.
Akla takılan bazı konulara gelince;
Diştaşı temizliği alışkanlık yapar mı sorusuna en güzel cevap aslında soruda gizli. Öncelikle ağızda diştaşı olduğunu kabul edip bunları aldırmama yönünde bir tavsiye var. Bu şuna benzer; Yemeklerden sonra yağlanmış ellerini yıkama, bir sonraki yemekte yine yıkamak zorunda kalırsın!
Diştaşı temizliğinde mineler çizilir mi sorusuna cevap olarak da şunları söyleyeyim; Mine o kadar serttir ki her çiğnemede yaklaşık 60-70 kg. yük bindirilir, yine de dayanır ve dakikada 400,000 devir dönen elmas frezlerle zor kesilir. Dolayısıyla doğru kullanılan bir aletle, 6 ayda bir diştaşı temizliğinin hiçbir zararı olmaz. Elektron mikroskoplarıyla, dişlerden kesitler alınarak dünyanın her yerindeki dişhekimliği fakültelerinde bunlar bilimsel olarak araştırılıyor.
Dişeti Hastalığının Tedavisi:
Herkes için altı ayda bir diştaşı temizliği (detertraj) gerekliliği dişhekimince kontrol edilmelidir, bu ilk aşamadır.
Eğer kemikteki erime ileri boyuttaysa uyuşturarak derin temizlik anlamına gelen subgingival küretaj yapılmalıdır.
Erime daha da ileri boyuttaysa dişeti ameliyatı yani flap operasyonu gerekir. Genel anestezi gerektirmeyen, küçük bir ameliyattır. Böylelikle sallanan dişlerin sallanması kesilir, dişlerin ömrü uzatılır, çekilmeden kurtarılır.
Dişeti ameliyatı sonrası
Tedavi ihmal ediliyorsa, dişeti kanasa bile ‘kanıyor’ diye dişleri fırçalamayı bırakmamak gerekir. Kanasın, fırçalanınca kanla birlikte, biriken eklenti ve oluşan iltihap da uzaklaşır, hatta sonraki fırçalamalarda kanama biraz azalır. Tabi ki kesin çözüm dişeti tedavisidir.
ANUG
Akut Nekrotizan Ülseratf Gingivitis veya Vincent enfeksiyonu denilen ve birçok mikroorganizmanın rol aldığı ve genellikle korku - stres nedeniyle vücut direncinin düştüğü dönemlerde aniden ortaya çıkan, dişler arasındaki dişeti kenarlarında yer yer beyazlıklarla karakterize çok ağrılı, hafif ateş, ağız kokusu, dişeti kanaması da olabilen bir dişeti hastalığıdır. Tedavisi %3’lük oksijenli suyla 6-7 gün, günde 6-7 kez çalkalama, gerekirse ağrı kesici (ve nadiren antibiyotik veya antiviral) sonrası diştaşı temizliğidir.
Anug
Dİşetlerinde PEMBE Estetik
Bazı kişilerde gülünce dişetleri daha çok görülür (Gummy Smile).
Gülüş tasarımı kavramı içerisinde dişetleri de yer alır.
Ufak bir dişeti operasyonuyla bu dişetleri daha estetik olacak şekilde gereken yerlere çekilebilir, böylece Pembe Estetik denilen şey sağlanır.
DİŞETİNDE KOYULAŞMA - MORARMA
Cilt, saç ve gözlere renk veren melanin pigmentinin özellikle esmer insanlarda çok olmasıyla birlikte dişetlerinde de yer yer koyulaşmalar görülmesi normaldir, bir hastalık belirtisi değildir. Süreklilik arzeder fakat kişi bu durumu sonradan da farkına varmış olabilir. Estetik olarak düzeltilmesi gerekecek kadar fazlaysa cerrahi olarak veya laserle düzeltilebilir.
Dişetinde Melanin Pigmentasyonu
Eğer renklenme yeni bir gelişmeyse amalgam dolgu veya metalli porselen kron-köprü ile de oluşmuş olabilir, müdahaleye gerek yoktur.
Sigara ve tütün içinde bulunan nikotin de vücutta fazla melanin üretimine ve renklenmelere neden olup bu maddelerin kullanımının kesilmesiyle normale dönebilir.
Dişetlerinde renklenmeler, Minosiklin gibi bazı ilaçların yan etkisi veya Addison Hastalığı, Peutz-Jeghers sendromu gibi bazı hastalıkların belirtisi de olabilir. En iyisi bir dişhekimine başvurmaktır.